Dahilde İşleme Rejimi Nedir?

Dahilde İşleme İzin Belgesi Uluslararası ticaret işlemlerinde sıklıkla karşımıza çıkan dahilde işleme rejimi, ihracat firmalarının en sık kullandığı yöntemlerden bir tanesidir. İhraç edilecek ürünlerin üretimi için  gereken ham maddelerin farklı ülkelerden ithal edilmesi gereken durumlarda, bu hammaddelerin gümrük vergisinden muaf tutulmasını sağlayan dahilde işleme rejimi bu sayede ihracatçı firmalar için ticareti destekleyici bir anlam taşımaktadır. Dahilde işleme rejiminin detayları, avantajları ve amacı ise aşağıdaki gibi ifade edilebilir.


Dahilde İşleme Rejimi Nedir?


Dahilde işleme rejimi, ihracatçı firmalar için ihracatı destekleyen en temel faktörlerden birisidir. Ülke içerisindeki şartlarda, dünya fiyatları ile temin edilemeyen ya da hiç temin edilemeyen ürünlerin yurt dışından temin edilmesi sırasında, gümrük vergilerinden muaf tutulması için kullanılmaktadır. Sadece fiyat avantajları elde etmek için değil aynı zamanda ihraç edilecek ürünler için gereken hammaddelerin ülke sınırları içerisinde yetersiz düzeyde bulunması ya da istenen kalitede ürün bulunamayan durumlarda da dahilde işleme rejiminden yararlanılabilmektedir. Dahilde işleme rejimi, ilgili hammadde ürünlerinin farklı ülkelerden ithal edildikten sonra ürüne dönüştürüldükten sonra tekrar ithalata sokulması durumunda kullanılmaktadır. Dahilde işleme rejiminin en temel kullanımı, ülke içerisinde bulunan üretici firmaların dünya standartlarındaki rekabet gücünü yakalayabilmesini sağlamaktadır. Ülke içinde bulunan üretici firmalar dahilde işleme rejimi sayesinde dünya pazarlarına çok daha rahat açılarak ihraç pazarlarını geliştirme imkanı yakalayabilir. Basit işlemler için alınabilecek Dahilde İşleme İzni için başvurular gümrük idaresine; kapsamlı işlemler için alınabilecek Dahilde İşleme İzin Belgesi için başvurular ise Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğüne elektronik ortamda yapılır.

İthalat işlemlerinde dahilde işleme rejimi avantajlarından faydalanan tüm ürünler, ithalat işlemlerinde gümrük vergisi, KDV, ÖTV ve diğer vergi ya da fon gibi ödemelerden muaf tutulmaktadır. Böylece işletmelerin KDV muafiyeti ile ekonomik avantajlar elde eder. 
Dahilde işleme rejiminden yararlanan ürünlere resim, harç ve KKDF istisnaları uygulanmaktadır. 
Yurt içi alım işlemlerinde KDV’de tecil-terkin sisteminin avantajları dahilde işleme rejimi sayesinde kullanılabilir. 
Dahilde işleme rejimi ile birlikte sadece ihracat değil aynı zamanda yurt içi satış ya da teslim işlemleri de gerçekleştirilebilir. Böylece üretici firmalar farklı alanlarda da çeşitli avantajlar elde eder. 
İthalat işlemlerinde uygulanan vergilere ilişkin teminatlarda çeşitli indirimler uygulanmaktadır. Böylece üretici firmaların farklı alanlarda da fiyat avantajları elde etmesi ve dünya pazarında aynı sektörde hizmet veren firmalar ile eşit şartlarda yarışma imkanı sağlanır.  


Dahilde İşleme İzin Belgesi


Dahilde işleme izin belgesi, yurt içi ya da yurt dışından alınan ürünlerin hammadde, ambalaj malzemesi ya da benzeri işleme amacı ile satın alınacağı ve bunun ardından işlendikten sonra ürünlerin ithalatta kullanılacağı durumlar için kullanılmaktadır. İzin belgesi sayesinde ilgili ürün ya da ihracat ve ithalat işlemlerinde gümrük vergisi, ÖTV ve KDV gibi vergilerden muafiyet elde edilmektedir. Yurt içi ya da yurt dışından gümrük vergisi, KDV, KKDF gibi ödemelerden muaf tutularak ithalat ve ihracat yapma imkanı sunan belgeye dahilde işleme izin belgesi adı verilmektedir. 
2023 yılında geçerli olmak üzere dahilde işleme izin belgesi ile üretici firmaların elde edeceği avantajlar en basit hali ile şu şekilde ifade edilebilir: Normal şartlarda, tüm vergileri ödenerek 100.000 dolar harcama yapılarak satın alınacak olan hammaddelerde, %3 oranında gümrük vergisi ile 3.000 TL, %6 oranında Kaynak Kullanım Destekleme Fonu (KKDF) ile 6.000 dolar ve %18 oranında KDV ile 18.000 dolar olmak üzere toplamda 27.000 dolar avantaj elde edilmektedir. Toplam %27’ye yakın bir oranda elde edilen vergi indirimleri ile üretici firmaların çok daha yüksek fiyat avantajları elde etmesi sağlanmaktadır. 
Dahilde işleme izin belgesi kullanılarak ithal edilen hammaddeler ile üretilen son ürünlerin işlem sonrasında tekrardan ihracatının gerçekleşmesi gereklidir. Bu nedenle dahilde işleme izin belgesi alınabilmesi için öncelikle ilgili hammaddeler kullanılarak üretilen son ürünlerin ihracatta tekrar kullanılacağının taahhüdü verilmelidir. 


Dahilde İşleme İzni Nasıl Alınır?


Dahilde işleme izni almak için firmaların başvuru sırasında çeşitli belgeleri bir araya getirmesi ve başvuru sırasında ilgili kuruma ya da yetkili birimlere teslim etmesi gerekmektedir. Dahilde işleme rejimi için izin belgesi almak için direkt olarak elektronik ortamdan müracaatlar da gerçekleştirilmektedir. Dahilde işleme izin belgesi almak için Ticaret Bakanlığının resmi internet sitesi üzerinden başvuru gerçekleştirmek yeterlidir. Bununla birlikte dahilde işleme izni almak için ise gümrük idareleri tarafından elektronik ortamda oluşturulan müracaat formunun doldurulması gereklidir. Tüm dahilde işleme izin belgesi ve izni başvuruları için firmaların iletmesi gereken belgeler ‘’Dahilde İşleme Rejimi Tebliği 2006/12’nin 11 numaralı eki’’nde yer almaktadır. Teslim edilmesi gereken tüm evraklar ise buradan öğrenilmeli ve müracaat sırasında evraklar eksiksiz şekilde hazırlanmalıdır.